Fernand Masson, le "Jasmin" caudrotais Traduction garonnaise par G. Balloux d’un article de G. Lanoire dans Les Cahiers du Réolais n° 53 (1963)

- Gaby

Hilh de Jean Masson, paisan, e de Jeanne Cazenave, Fernand Masson neixut lo 10 d’octòbre 1872, a Cassulh (Gironda).

Coma lo poèta agenés Jansemin, èra perruquèir, e sa perruqueria se trobèva a Caudròt, dens l’estreta rua de la Mairia, a quauques pas a gauxa après auger passat devath l’arcèu, en venent de la plaça.

Me sovèni de m’èster arrestat quauques còps en ’questa modèsta botica per devisar de poesia gascona demb lo mèste deu lòc, e a cada vesita gostèvi lo xarme de son paraulís e prenèvi plaser a ausir son ríser escarniau.

Masson fondèt en 1901 Lou Garounès, armanack félibréen dou Sud Oueste, publicacion que dirigèt demb passion pendent 34 annadas.

Aqueth armanac gascon, bien popular per les campanhas coma per les vilas, èra vendut sus les fèiras e marcats de nòsta region per lo quite Masson, son hilh mèi son pair. Pareixèva entà Totsants. I lugissèvan, au costat de les òbras umoristicas de Florimond (pseudonime de Masson), dixudas e contes en patoàs o en francés signats per Guy d’Abzac, T.O.C. (Théodore Chastres, de Pontdaurat), Pierrillot (Gustave Lanoire), Henri Verneille (Jean Sarrazin), J. G. Escudey e bien d’autes.

Fernand Masson estut tabé un polemista de prumèira borra, e ’quò’s graça a ses campanhas ahugadas, dens lo jornau L’Union, qu’estúren elugits deputats Auguste Borderie en 1910 e Louis Faget en 1928.

Lo corrent d’idèias aviadas per Lou Garounès provoquèt dens nòsta region, avant la guèrra 1939-1945, l’organisacion de felibradas a Verdelais, La Reula, Sent Macari, ont dançaires, cantaires, poètas s’hasèvan rampèu per escarrebilhar les gents qu’acorrèvan a braçats. Masson participèva a caduna, e sos poèmas gascons èran fòrça aplaudits. Atau lo poscúren ausir a Verdelais hèser lo plaser de mèi de 2 000 personas demb son poèma Escoute se plaoû, una de ses òbras mèi popularas.

Pendent la guèrra 1914-1918, Masson estut blaçat a les camas e ne’n damorèt estropiat. La crotz de guèrra e la medalha militara vingúren recompensar son coratge sus lo camp de batalha.

Se morit a Caudròt lo 15 de mai 1948, dixant pas digun per contunhar son òbra.

L’illustre agenés Jansemin e lo famús Mèste Verdièr, xantre de les recardèiras de Bordèu e de bèth-arremat d’autes amusants sutgèits, serén estats probable urós de conéixer lo director de L’Armanack Garounès, s’avèvan viscut dens son temps. ’Quò’s perqué la polida borgada de Caudròt diu estar loriosa de son hilh adoptiu, Fernand Masson.

Grans de sau

  • Lo tèxte originau en francés se tròba en paja 11 dau Bulletin Comunau de Caudròt dau mes d’haurèir de 2014 :

    http://caudrot.fr/upload/bulletins/bm_fevrier_2014.pdf

    A lugir tabé, "Bancs pour s’asseoir", pajas 12 a 14, damb lo tèxte originau en gascon pareixut dens "Lou Garounés" de 1931.

  • Adishatz,

    Vòli ajustar ad aqueth article de Gaby qu’en novembre 2017, participèri a La Reula ad un collòqui sus "L’Entre-deux-mers et son identité" organizat preu CLEM. I parlèri de "Florimond" Masson e de l’originalitat deu "Garounés" per rapòrt aus autes armanacs gascons. Los Actes esturen publicats aqueste mes de novembre e la mairia de Caudròt a demandat — e pagat — un bròi "tiratge a part" intitolat Caudrot ont i a mon article.
    Quòra èi evocat la biografia de "Florimond", èi dit que sus Wikipédia i avèva sa biografia — bien mei bona qu’aquèra de Lanoire — escrita per son hilh Jean, en francés e sa revirada dens un bròi gascon...

  • Mercí Jan-Pèir, se tròba que ’quò’ra jo qu’avèvi hèit la traduccion de la biografia de Florimond, trobada en francés dens un fascicule qu’èra estat distribuat (entà 2012 ce cresi) a La Reula, a l’escasença de sabi pas mèi quala manifestacion culturala.

    Mès vèni tot escàs d’agalhar l’artigle sus Wikipedia, que demb lo recul m’èri avisat que les faiçons de díser èran pas prampó gasconas, tròp "mòt-a-mòt".


Un gran de sau ?

(connexion facultative)

  • Pour créer des paragraphes, laissez simplement des lignes vides.

Ajouter un document

Dans la même rubrique :


 

Sommaire Noms & Lòcs