Acì un libe presentat peu JJ Fenié, qui escriu eth-medish sus las Lanas.
Tederic
Message transféré de Jean-Jacques Fénié -----
Sujet : Un libe sus la Gran Lana arrevirat de l'aleman...
La Gran Lana vista per ua Alemanda. Las maison d'edicions paulina « Cairn », qui
publica pro d'obratges sus la region nòsta, vien de sortir ua òbra inedita
arrevirada de l'aleman. Qu'es l'estudi de Lotte Lucas Beyer. Aquera estudianta
de Hamborg (departament d'estudis romanics) èra vienuda en 1932-33 deu costat
de Laboèira, Pissòs, Rocahòrt o Lucsèir per har ua enquèsta etnografica e
dialectologica suus « paisans pinhadèirs » de la Gran Lana. L'escrivan Bernat
Manciet, enqüèra dròlle a l'epòca, que's sovienè que lo son pair avè conselhat
a la joena Alemanda d'anar espiar deu costat deu quartièr « perdut » de Marquesa
on avè bastit o reparat ua maison.
La Lotte Beyer que parlava fòrt plan lo francés, la lenga deus « Mossurs », mes,
curiósa de tot, que demandava lo nom en gascon de las manèitas, de las
operacions deu gematge, com s'aperan las diferentas partidas de las maisons o
de las bòrdas, e que vòlè tot saber sus bornacs e abelhèirs. Qu'avè tostemps de
que dessenhar e qu'i sabè har, solide ! per fixar los detalhs d'un ostau, d'ua
parguia, d'un horn bondroèr, de garramachas o d'un sacòt d'aulhèr. De Saucats e
Sent Sefrian en Gironda dinc a Ròcahòrt, Tartàs o Sent Julian de Bòrn au
mieijorn, d'un cap a l'aute deus pinhadars, ne pausava questions, aquera joena
Alemanda en visitar los « quartièrs » de las Lanas de Gasconha !
Que prenèva tanben hòrt de fotos : a Vath Lada (desformat en franchiman en «
Belhade »), ua maison dab estantada ; d'autas a Pissòs o a Sabres, deu costat
de Marquesa. Un clichat tanben a Lucsèir : qu'i veden memes l'ombra portada de
la fotografa, lo sol testimoniatge qu'agin de l'etnològa, un simple e esmavent
aubúri (o siloeta) ! Quan comencèt lo son tribalh de fotografe per lo projècte
de « musèu forèstièr » de Senhòssa sus la rota d'
